صنعت هواپیما در روسیه: مرور کلی، تاریخچه، چشم اندازها و حقایق جالب

2024 نویسنده: Howard Calhoun | [email protected]. آخرین اصلاح شده: 2023-12-17 10:25

صنعت هوانوردی در روسیه تاریخ طولانی و باشکوهی دارد. این صنعت لحظات پیروزی و عمیق ترین بحران ها را تجربه کرده است. با این حال، در همه حال و با وجود سختی ها و شرایط اقتصادی، سازندگان و طراحان هواپیماهای داخلی توانسته اند با ساخت هواپیماهای باکیفیت و پیشرفته، جهان را متحیر کنند. امروزه صدها هزار نفر در روسیه در صنعت هواپیماسازی مشغول هستند. شهرهایی که کارخانه‌های تولید هلیکوپتر و هواپیما دارند، گاهی در اطراف این کارخانه‌ها ساخته می‌شوند و در آنها رشد می‌کنند.

صنعت هواپیماسازی به تدریج از دهه 90 در حال بهبود است و ظرفیت تولید خود را افزایش می دهد و در حال حاضر از نظر تعداد هواپیماهای تولید شده پس از ایالات متحده و اتحادیه اروپا در رتبه سوم قرار دارد. بار دیگر، صنعت هواپیماسازی روسیه مجبور است به رقبا برسد. اولین بار بیش از یک قرن پیش اتفاق افتاد.

روسیه تزاری

تاریخ ساخت هواپیما در روسیه در سالهای 1910-1912 آغاز شد، زمانی که اولین کارخانه های هواپیماسازی ظاهر شدند. این صنعت به سرعت توسعه یافت، تا سال 1917 در حال حاضر 15 کارخانه در کشور وجود داشت.با استخدام حدود 10000 نفر هواپیماها عمدتاً تحت مجوزهای خارجی و با موتورهای خارجی ساخته می شدند، اما دستگاه های داخلی بسیار موفقی نیز وجود داشت، به عنوان مثال، هواپیمای شناسایی آناد. قایق پرنده M-9 طراح گریگوروویچ؛ بمب افکن معروف سیکورسکی "ایلیا مورومتس". با آغاز جنگ جهانی، ارتش روسیه 244 هواپیما داشت - بیش از سایر شرکت کنندگان در جنگ.

پس از انقلاب

انقلاب رخ داد و به دنبال آن جنگ داخلی رخ داد. دولت یک سازماندهی مجدد جهانی را آغاز کرد. در سال 1918، با فرمان دولت شوروی، تمام شرکت های هواپیمایی ملی شدند. اما تولید هواپیما پیش از این به دلیل شرایط اقتصادی وخیم و عدم اطمینان سیاسی متوقف شده بود. دولت جدید باید صنعت هواپیماسازی در روسیه را عملاً از ابتدا تأسیس می کرد.

علاوه بر این، آنها صنعت را در شرایط سخت ترمیم کردند: جنگ، ویرانی، کمبود بودجه، منابع و پرسنل، زیرا بسیاری از سازندگان هواپیمای روسی مهاجرت کردند، بسیاری از آنها در زندگی غیرنظامی جان باختند یا سرکوب شدند. آلمانی ها کمک زیادی کردند که بعد از معاهده ورسای از داشتن ارتش تمام عیار و تولید سلاح منع شدند. با همکاری روسیه، متخصصان آلمانی فرصت ساخت و طراحی هواپیماهای جدید را به دست آوردند و مهندسان شوروی تجربه و دانش بسیار ارزشمندی به دست آوردند.

در حال حاضر در سال 1924، اولین هواپیمای تمام فلزی ANT-2، طراحی شده توسط آندری توپولف افسانه ای، به آسمان رفت. فقط یک سال بعد، سازندگان هواپیمای شوروی ایجاد کردندهواپیمای تک هواپیمای ANT-4 برای زمان خود پیشرفته شد. موتورهای بمب افکن در امتداد بال قرار داشتند، چنین طرحی برای همه بمب افکن های سنگین آینده در طول جنگ جهانی بعدی به یک کلاسیک تبدیل شد.

در دهه 30، دوران کشتی های هوایی به طور غیرقابل برگشتی به پایان رسید، جهشی کیفی در صنعت هواپیماسازی در روسیه رخ داد. کارخانه های تولید هواپیما و موتور، شرکت های متالورژی و دفاتر طراحی در ده ها تن ظاهر شدند. در سال 1938، تولید هواپیما در مقایسه با ارقام 1933، 5.5 برابر افزایش یافت. در سالهای قبل از جنگ، صنعت هواپیماهای معروفی مانند ANT-6، ANT-40، I-15 و I-16 را توسعه و تولید کرد.

جنگ جهانی دوم

علی رغم دستاوردهای چشمگیر و قدرت تولیدی صنعت هواپیماسازی شوروی، در پایان دهه 30 یک عقب ماندگی فنی از سازندگان هواپیمای آلمانی وجود داشت. بهترین جنگنده های داخلی I-16 و I-15 که به طور فعال در طول جنگ داخلی اسپانیا مورد استفاده قرار می گرفتند، در ابتدا عملکرد خوبی داشتند، اما در پایان درگیری به طور قابل توجهی به هواپیماهای آلمانی تسلیم شدند.

فاجعه روزهای اول جنگ بزرگ میهنی، زمانی که صدها هواپیمای شوروی بر روی زمین نابود شدند، مزیت خلبانان آلمانی را بیشتر کرد. آلمانی ها در آسمان سلطنت کردند، که تا حد زیادی موفقیت آنها را در ماه های اول جنگ توضیح می دهد. بدون پشتیبانی هوایی، ارتش سرخ نتوانست سر نیزه های تانک ورماخت را که کل ارتش ها را پوشش می داد، متوقف کند.

باز هم، صنعت هوانوردی خود را در یک وضعیت بحرانی یافت: همه چیز در اطراف فرو ریخت، دولتنابودی تهدید شد و رهبری نه تنها خواستار افزایش تولید هواپیما، بلکه همچنین طراحی اصلاحات جدید و پیشرفته تر شد. وظایف محوله به خوبی انجام شد. صنعت هوانوردی شوروی سهم چشمگیری در پیروزی آینده داشت. سازندگان هواپیماهای شوروی با تمام اراده و قدرت خود، کاری غیرممکن را انجام دادند، همانطور که اغلب در روسیه اتفاق افتاد.

مراکز ساخت هواپیما به سرعت به شرق کشور تخلیه شدند، همه دفاتر طراحی شبانه روزی کار می کردند، زنان و کودکان در کارخانه ها کار می کردند. نتیجه این تلاش ها ایجاد هواپیماهای برجسته ای مانند جنگنده ساده و سرسخت La-5 بود که سهم قابل توجهی در نبرد استالینگراد داشت. جهانی Yak-9، که به عنوان جنگنده هواپیمای دشمن، بمب افکن، شناسایی، اسکورت استفاده می شد. بمب افکن Pe-2; هواپیمای حمله Il-2 که آلمانی ها را به وحشت انداخت.

بدون این هواپیماها، یک نقطه عطف در جنگ، و سپس یک پیروزی بزرگ، ممکن نبود. با این حال، نه تنها با بهبود فنی هواپیما، بلکه با افزایش شگفت انگیز ظرفیت تولید به دست آمد. صنعت هوانوردی شوروی در سال 1941 حدود 7900 هواپیما به ارتش داد و در سال 1944 این رقم از 40000 فراتر رفت. در مجموع، در طول سال های جنگ، بیش از 150000 هواپیما در اتحاد جماهیر شوروی و حدود 120000 هواپیما در آلمان تولید شد، اگرچه کل صنعت اروپا برای آن کار می کرد.

دوره سحر

صنعت هواپیماسازی که در پایه جنگ قرار گرفت، پس از جنگ از سرعت خود کاسته نشد، تا زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، به تولید و بهبود تجهیزات هواپیما ادامه داد. ATدر اوج توسعه، صنعت هوانوردی شوروی سالانه حدود 400 هلیکوپتر و 600 هواپیمای نظامی و همچنین حدود 300 هلیکوپتر و 150 هواپیمای غیرنظامی تولید می کرد. این صنعت شامل 242 شرکت، 114 کارخانه، 72 دفتر طراحی، 28 موسسه تحقیقاتی بود. قبل از فروپاشی اتحادیه، بیش از دو میلیون نفر در صنعت هوانوردی کار می کردند.

در دوره پس از جنگ، اتحاد جماهیر شوروی اجازه نداشت عقب ماندگی فنی از سوی قدرت های غربی را فراهم کند. عصر هواپیماهای جت آغاز شده است. قبلاً در اوایل دهه 50 ، MiG-15 و MiG-19 فراصوت و مافوق صوت به هوا رفتند ، در سال 1955 جنگنده Su-7 آزمایش شد و در سال 1958 تولید سریال MiG-21 آغاز شد که برای مدت طولانی زمان به نماد و قدرت اصلی هواپیمای جنگنده اتحاد جماهیر شوروی تبدیل شد.

در دوره شوروی، صنعت هواپیماسازی در روسیه و جمهوری های اتحادیه مکانیزم واحدی بود که بدون توقف هلیکوپترها و هواپیماهای باشکوهی را جلوتر از زمان خود ایجاد می کرد. علاوه بر این، اتحادیه نه تنها برای نیازهای خود هواپیما تولید می کرد، بلکه بزرگترین صادرکننده آن همراه با ایالات متحده بود و تقریباً 40 درصد از ناوگان کشورهای متحد جهان را تامین می کرد.

بهترین هواپیماهای شوروی برای ارتش عبارت بودند از: جنگنده های MiG-27، MiG-29، MiG-31، Yak-38. هواپیماهای تهاجمی Su-25 و Su-27. بمب افکن های Tu-95 و Tu-160. برای هوانوردی غیرنظامی ، هواپیماهای با کیفیت بالا مانند Tu-104 ، Tu-144 مافوق صوت ، Tu-154 ایجاد شد. Il-62, Il-86; Yak-40; An-24. سازندگان بالگردهای داخلی عقب نماندند و به ارتش و هوانوردی غیرنظامی عظیم ترین هلیکوپتر Mi-8 روی کره زمین را دادند که بزرگترین - Mi-26 است.هلیکوپتر هیبریدی Mi-24، هلیکوپتر منحصر به فرد Ka-31، وسیله نقلیه نظامی تهاجمی کا-50 برای همه آب و هوا.

پاییز طولانی: دهه 1990

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به طور طبیعی با فروپاشی صنعت هوانوردی شوروی همراه شد. روابط صنعتی ایجاد شده بین شرکت ها از هم گسسته شد که ناگهان به کشورهای تازه استقلال یافته ختم شد. این صنعت به سرعت خصوصی شد، تنها 3 درصد از خطوط هوایی تحت کنترل دولت باقی ماندند. Aeroflot به بسیاری از خطوط هوایی خصوصی تجزیه شد.

حجم دستورات وزارت دفاع به طرز فاجعه باری کاهش یافت و صنعت هواپیماهای غیرنظامی در روسیه در آستانه نابودی قرار گرفت. شرکت های هواپیمایی ترجیح می دهند هواپیماهای قدیمی شوروی را با هواپیماهای مستعمل خارجی جایگزین کنند تا اینکه آنها را به یک سازنده داخلی سفارش دهند. ارقام سال 1999 کاملاً گویا است، که طی آن صنعت هوانوردی روسیه 21 هواپیمای نظامی و 9 هواپیمای غیرنظامی تولید کرد.

زمان امید: 2000

روسیه با افراد جدیدی در قدرت و امیدهای تازه وارد آغاز هزاره سوم شد. این کشور پس از یک دهه توزیع مجدد دارایی، دوران دشوار خصوصی سازی و نکول در حال بهبود بود. قیمت نفت در حال افزایش بود، اقتصاد قوی‌تر می‌شد، بودجه برای مهم‌ترین صنایع از جمله صنعت هوانوردی افزایش یافت. برای توسعه مؤثر آن، مقامات شرکت های هوانوردی را متحد کردند و هلدینگ هلیکوپترهای روسیه را که مسئول تولید تجهیزات هلیکوپتر است و شرکت هواپیمایی متحد ایجاد کردند.

صنعت هواپیماهای نظامی در روسیه به دلیل بهبود سریعتر از هواپیماهای غیرنظامی بودافزایش سفارشات داخلی و صادراتی کشورهای خارجی از خرید MiG-29، Su-30، Su-27 خوشحال بودند. در هوانوردی غیرنظامی، وضعیت به طور چشمگیری تغییر نکرده است: در دهه 2000، بیش از 250 هواپیمای خارجی خریداری شد.

در مسیر قدرت سابق: 2010

از سال 2010 تاکنون، علیرغم پیامدهای بحران اقتصادی جهانی سال 2008 و تحریم های اعمال شده بر فدراسیون روسیه توسط کشورهای غربی، روند احیای این صنعت حفظ شده است. به لطف افزایش خریدهای وزارت دفاع روسیه، کارخانه ها با ظرفیت کامل کار می کنند و سطح تولید را به صدها هواپیمای نظامی در سال می رساند. تولید سریال جنگنده‌های Su-30M و Su-35، هواپیمای ترابری نظامی Il-76MD راه‌اندازی شد، نفت‌کش Il-78M و جدیدترین جنگنده Su-57 در حال انجام آزمایش‌های پروازی هستند.

صنعت هوانوردی غیرنظامی نیز در حال احیا است. تولید سریالی هواپیمای جدید روسی "سوپرجت 100" راه اندازی شد و توسعه سرنشینان اصلی هواپیما هم در داخل و هم به صورت مشترک با چین در حال انجام است. بهترین مثال از روندهای مثبت آمار است. در سال 2010 بیش از 100 هواپیمای نظامی در انواع مختلف تولید شد، در سال 2011 هواپیماهای داخلی بیش از 260 هلیکوپتر تولید کردند، در سال 2014 آنها 37 هواپیمای غیر نظامی و 124 هواپیمای نظامی ساختند.

بنیاد صنعت

احیای مجموعه صنعت هواپیماسازی بر پایه تأسیس کارخانه ها و دفاتر طراحی که در اتحاد جماهیر شوروی ایجاد شده بودند، انجام شد. مقامات شوروی به خوبی می دانستند که برای بهره برداری کارآمد و توسعه صنعت، باید چنین مواردی را در نظر گرفتمهم ترین عوامل در موقعیت صنعت هواپیما در روسیه و جمهوری ها، مانند در دسترس بودن پرسنل واجد شرایط و ارتباطات حمل و نقل مناسب بین شرکت ها و دفاتر طراحی. بنابراین، دفاتر طراحی در پایتخت یا در منطقه مسکو راه اندازی شد و کارخانه هایی در شهرهای بزرگ با زیرساخت حمل و نقل توسعه یافته ساخته شد.

در حال حاضر این وضعیت تغییری نکرده است. دفاتر طراحی معروف Yakovlev، Sukhoi، Mil، Tupolev، Ilyushin، Kamov به توسعه موفقیت آمیز انواع جدید هواپیما ادامه می دهند و دفاتر مرکزی آنها در مسکو یا نزدیک آن واقع شده است. بزرگترین شرکت هایی که در زمینه تولید هلیکوپتر، هواپیما و موتور برای آنها فعالیت می کنند در مسکو، اسمولنسک، کازان، اولان اوده، نووسیبیرسک، ایرکوتسک، ورونژ، نیژنی نووگورود، ساراتوف و سایر شهرها واقع شده اند.

چشم انداز صنعت هواپیما در روسیه

اگر مسئولان برنامه اتخاذ شده برای توسعه صنعت هوانوردی را ادامه دهند و بودجه را در همان سطح باقی بگذارند، چشم انداز صنعت هواپیماسازی داخلی کاملاً خوش بینانه است. روسیه در سال 2017، 33 فروند SSJ100، 214 هلیکوپتر نظامی و 139 هواپیمای نظامی تولید کرد. در سال 2018، تولید سریال هلیکوپتر Mi-38 و هواپیمای مسافربری MS-21 باید آغاز شود. قرار است تولید هواپیمای مسافربری دوربرد Il-96-400M از سر گرفته شود، تولید بالگرد Ka-62 آغاز شود و هواپیمای Tu-160M مدرن شود.