سیستم بانکی روسیه: تاریخچه، ویژگی ها و حقایق جالب

2024 نویسنده: Howard Calhoun | [email protected]. آخرین اصلاح شده: 2023-12-17 10:25

قبل از وقوع بحران مالی در جهان در نیمه دوم سال 2008، بخش بانکداری روسیه کاملاً پویا توسعه یافت و یکی از باثبات‌ترین بخش‌ها بود. این بیانیه با رشد مداوم کل دارایی های سیستم، میزان وجوه آزاد منتقل شده به سازمان ها و افراد مختلف به عنوان وام و وام و سود دریافتی در نتیجه این عملیات تأیید می شود. بحران و تحریم های متعاقب آن در سال 2014 تا حدودی ثبات مالی دولت را تضعیف کرد، اما در طول تاریخ، کشور ما با موفقیت با مشکلات بسیار بزرگتری کنار آمده است.

به عنوان وثیقه برای وام

سیستم بانکی روسیه شکل گیری خود را در زمان امپراتور آنا یوآنونا آغاز کرد. او اولین کسی بود که با اعطای وام از روده های ضرابخانه برای امنیت جواهرات به افراد خصوصی موافقت کرد. این وام به مدت سی و شش ماه هشت درصد در سال صادر شد. قبل از آنا، تمام تزارهای روسیه از ممنوعیت قرن ها وام دادن حمایت کردندجمعیت بهره ویرانگر می‌تواند به فقیر شدن بخش‌های خاصی از جامعه منجر شود و استفاده چندانی از خزانه دولت از وام گیرندگان فقیر نخواهد داشت. اما تأسیس اولین بانک رسمی بسیار دیرتر، در سال 1754، زمانی که الیزاوتا پترونا بر کشور حکومت می کرد، صورت گرفت.

سیستم بانکداری اعتباری روسیه در آن زمان منحصراً در اختیار صاحبان زمین بود و حق دریافت وام تضمین شده توسط زمین را می داد. با هدف بیداری روحیه کارآفرینی در یک جامعه نجیب تنبل شکل گرفت. الیزابت جانشین شایسته ای برای پدرش بود که به هر طریق ممکن تمایل افراد مبتکر را برای سازماندهی تولید خصوصی تشویق می کرد. تا زمان مرگ ملکه، و سپس در طول دوره کوتاه سلطنت پل اول، بانک تاسیس شده توسط الیزابت با موفقیت کار کرد.

در زمان سلطنت کاترین کبیر اصلاح شد. در سال 1786، دولت بانک وام دولتی را تأسیس کرد که شروع به پذیرش سپرده از مردم کرد. قبلاً در روسیه چنین چیزی وجود نداشت. و حق استفاده از دارایی های آن متعلق به دولت بود. و تنها بخش کوچکی از وجوه به عنوان وام های ناچیز صرف حمایت از کارآفرینی طبقه اشراف و بازرگان شد.

بانک مس و پس انداز

به موازات کار موسسه وام آنا یوآنونا در سن پترزبورگ، بانک مس از سال 1758 فعالیت می کرد. ویژگی آن این بود که به پول مس وام می داد و بازگرداندن وجوه قرض گرفته شده را به نقره می پذیرفت. تفاوتهزینه سکه ها سود ایجاد می کرد و شبیه به نوعی سیستم درصد فعلی بود. در آن زمان اسکناس های کاغذی هنوز در روسیه وجود نداشتند. مس، نقره و طلا در ضرابخانه ضرب شد.

همه چیز در سال 1769 در زمان سلطنت کاترین کبیر تغییر کرد. توسعه سیستم بانکی در روسیه با انتشار پول جدید آغاز شد. روبل کاغذی - اسکناس - وارد گردش شد. بانک های دولتی وام و مس منحصراً در زمینه سکه تخصص داشتند. نیاز به ایجاد موسسه ای وجود داشت که گردش اسکناس ها را کنترل کند، جایگزینی به موقع اسکناس هایی را انجام داد که غیرقابل استفاده شده بودند، که اغلب اتفاق می افتاد، زیرا مردم هنوز به استفاده دقیق از کاغذ به عنوان پرداخت عادت نکرده بودند. کالاها به همین دلایل، بانک‌های اسکناس به زودی تشکیل شدند.

مرحله بعدی در توسعه سیستم بانکی روسیه، توسعه بانک های پس انداز بود. از آنها، یک سازمان مالی بزرگ، که همه ما آن را به عنوان Sberbank می شناسیم، تاریخچه خود را دنبال می کند. اولین میزهای نقدی او در دو شهر مهم ایالت - مسکو و سن پترزبورگ - سازماندهی شد. یک رویداد مهم در سال 1842 رخ داد.

از تجاری تا دولتی

در آن زمان، بانک تجاری، که در سال 1817 تأسیس شد، نقش نسبتاً ناچیزی بر اساس استانداردهای دولتی ایفا کرد. سرمایه در گردش آن عمدتاً توسط بازرگانان استفاده می شد. با این حال، این او بود که متعاقباً مقدر شد که به بانک دولتی امپراتوری روسیه تبدیل شود. شکل گیری و متعاقب آن توسعه سریع یک جدیدمؤسسه مالی مصادف با دوره لغو رعیت بود. تعداد شرکت های صنعتی به سرعت در کشور در حال رشد بود که به طور قابل توجهی بر چشم انداز سیستم بانکی روسیه تأثیر گذاشت. اگر تا سال 1860 حدود 20 موسسه مالی در قلمرو ایالت فعالیت می کردند، در چند سال آینده تعداد آنها بیش از دو برابر شد. وام به مردم توسط هر دو بانک سهامی تجاری و زمین ارائه شد.

در سال 1897، وزیر دارایی سرگئی ویته اصلاحات پولی را انجام داد که به بانک دولتی امپراتوری روسیه اختیارات جدیدی داد. این موسسه وظیفه مدیریت سیاست پولی کشور را انجام داد و عملیاتی را انجام داد که یادآور موضوع فعلی بود. سیستم بانکی روسیه اهمیت فزاینده ای در اداره کشور پیدا می کرد. نقش مؤسسه مالی اصلی را به او واگذار کردند که حتی پس از انقلاب اکتبر نیز آن را حفظ کرد. ملی شدن تمام مؤسسات اعتباری، وجوه جمع آوری شده را در بانک خلق RSFSR که از دولت تبدیل شده بود، متمرکز کرد. در سال 1922 به بانک دولتی اتحاد جماهیر شوروی تغییر نام داد. راه تجاری به بخش مالی عمومی بسته شد. آنها تنها پس از 80 سال توانستند دوباره به یک سیستم واحد تبدیل شوند.

طلای ما نیست؟

نگهداری پس‌انداز در بانک‌های خارجی از زمان تزارهای روسیه از زمان سلطنت اسکندر دوم آغاز شد. به گفته مورخان، این او بود که با توافق آبراهام لینکلن، 50 تن طلا به آمریکا داد تا ارزی خنثی ایجاد کند که بتواند معاملات تجارت خارجی را تسویه کند.این دو سیاستمدار قصد داشتند از این طریق جلوی برنامه‌های امپراتوری بریتانیا برای تشکیل بانک جهانی را بگیرند و در این مسیر از آن جلو بزنند. اما مقدر نبود که اسکندر نتیجه تلاش خود را ببیند. به زودی او رفت و روسیه با به سلطنت رسیدن نیکلاس دوم به این موضوع بازگشت. نسخه ای وجود دارد که برای تشکیل سیستم فدرال رزرو ایالات متحده در سال 1913، آخرین امپراتور ما چندین کشتی از همان طلا را ارسال کرد. این نظریه بحث برانگیز است، مستند نیست، اما توضیحاتی نیز برای آن وجود دارد.

شروع جنگ جهانی اول توجه تزار روسیه را از ایجاد یک واحد پولی جدید منحرف کرد و سپس او دیگر به طلا دست نیافت - یک سری انقلاب منجر به سرنگونی حکومت خودکامه و قریب الوقوع شد. اعدام خاندان زمانی حاکم سازماندهی بعدی سیستم بانکی روسیه با هدف حل مشکلات داخلی انجام شد. علاوه بر این، در آمریکا، رئیس جمهور جدید وودرو ویلسون، فدرال رزرو را به دست خصوصی داد، که قصد نداشت طلای روسیه را به کسی، حتی به صاحبان واقعی آن واگذار کند. بحث در مورد اینکه آیا واقعاً چنین بوده است یا خیر هنوز ادامه دارد. مورخان مشتاق یافتن اسناد تأیید کننده نسخه خود در بایگانی هستند و خود نیز معتقد نیستند که آنها حفظ شده اند. اما شکی نیست که چنین مقالاتی وجود داشته است.

بانک مرکزی درباره همه چیز تصمیم می گیرد

تا سال 1990، بانک دولتی اتحاد جماهیر شوروی دستخوش تغییرات متعددی شد. در ساختار آن شاخه های جمهوری وجود داشت که هر یک مستقیماً تابع دفتر مرکزی بودند. یک سال و نیم قبل از فروپاشی رسمی اتحاد جماهیر شوروی، بر اساس بانک جمهوری خواه روسیه،بانک مرکزی فدراسیون روسیه. نام و هدف خود را تا به امروز حفظ کرده است. قدرت او در حال حاضر در ساختار سیستم بانکی روسیه غالب است. تحت رهبری و کنترل او عبارتند از:

• مدیریت ذخایر طلا و ارز دولتی؛
• تشکیل ضوابط انجام عملیات بانکی؛
• ارائه موسسات اعتباری با عملکردهای خاص؛
• لغو مجوزهای بانکی؛
• مسئله نقدی؛
• ایجاد استانداردهای اقتصادی غیرقابل تغییر برای همه موسسات اعتباری فدراسیون روسیه و بسیاری موارد دیگر.

به عبارت دیگر، بانک مرکزی یا بانک روسیه همان سیستم مالی دولت است. تحت آن همه موسسات اعتباری فعال در قلمرو فدراسیون روسیه و دفاتر نمایندگی آنها صرف نظر از تعلق آنها به دستگاه دولتی هستند. سیستم بانکی مدرن روسیه، به ریاست بانک مرکزی، هنجارهای قانونی را ایجاد و ایجاد می کند که برای همه موسسات مالی اعمال می شود، یک سیستم بیمه سپرده را تشکیل می دهد و بین سیستم های پرداخت مستقل تسویه حساب می کند. صلاحیت آن شامل توسعه فن آوری های بانکداری مدرن است که امنیت کلیه فرآیندهای تجاری موجود، آموزش و بازآموزی کارکنان بخش مالی را از طریق موسسات آموزشی تخصصی که بخشی از یک سیستم بانکی واحد هستند، ممکن می سازد. همه چیز مربوط به عملیات انجام شده با پول تحت کنترل بانک روسیه است.

مدل بانکداری سه سطحیبخش

تا سال 1995، زمانی که قانون فدرال "در مورد همکاری کشاورزی" به تصویب رسید، یک سیستم بانکی دو لایه در روسیه وجود داشت. و از سال 2001، پس از امضای قانون فدرال "در مورد تعاونی های مصرف کننده اعتباری"، به طور جدی به مدل سه سطحی تبدیل شده است. پله پایین و سوم به تازگی توسط دو ساختار جدید شکل گرفته است. دومین مورد توسط بانک های تجاری جهانی و سازمان های اعتباری غیربانکی اشغال شده است. تعداد و دارایی آنها به دلیل افتتاح و بسته شدن دفاتر و شعب قدیمی در سراسر کشور دائماً در حال تغییر است. تمام بانک های خارجی فعال در فدراسیون روسیه در یک سطح هستند.

اولین سطح، بانک روسیه در سیستم بانکی و تمام بخش‌های ساختاری مستقیم آن است. علیرغم اینکه این یک مرجع عمومی نیست، همه نهادهای دولتی بدون استثنا در اجرای وظایف آن مشارکت دارند و کنترل کلیه تراکنش های مالی توسط بانک مرکزی انجام می شود. ساختار نسبتاً شاخه ای دارد. این شامل دفتر مرکزی، بیش از بیست بخش، حدود شصت بخش اصلی دانشگاه فنی دولتی مسکو بانک روسیه، حدود دوجین بانک ملی و همچنین حدود هزار مرکز تسویه نقدی است. ویژگی‌های سیستم بانکی روسیه در مدل سه سطحی آن، که مراحل پایین‌تر آن دارایی‌های بسیار بزرگ‌تری نسبت به بالاتر و غالب دارد. بنابراین، تعاونی های مصرف کشاورزی و اعتباری دارای کل ذخیره نقدی بیش از 30 میلیارد روبل هستند. در حالی که درتقریباً نصف اندازه بانک مرکزی است.

جغرافیای محدود

تراکم فعالیت موسسات اعتباری و بانکی در روسیه حدود سی امتیاز برای هر صد هزار نفر از جمعیت است. این برحسب تعداد کل ساکنان ایالت از کالینینگراد تا ولادی وستوک است. همین تراکم اجسام مشابه در کشورهای اروپایی مشاهده می شود. اما برخلاف غرب، موسسات بانکی به طور نابرابر در قلمرو فدراسیون روسیه توزیع شده اند. تقریبا نیمی از آنها در مسکو متمرکز شده اند. و تسهیلات سرمایه ای سه چهارم کل دارایی های تمام موسسات اعتباری داخلی را تشکیل می دهد.

اما مشکلات سیستم بانکی روسیه فقط در توزیع نابرابر ارضی مؤسسات مالی و وجوه متمرکز در آنها نیست. در حال حاضر حدود هفت تا هشتصد مؤسسه اعتباری در سراسر کشور فعال هستند که دارای سرمایه ناچیز هستند و سود ناچیزی از عملیات گردش مالی به دست می آورند. آنها را می توان به عنوان بانک های کوتوله توصیف کرد. و حدود دویست مؤسسه مالی بزرگ وجود دارد که بیش از 90 درصد از کل دارایی ها در آنها متمرکز است. تقریباً نیمی از این وجوه در اختیار چند بانک است که پنج بانک برتر را تشکیل می دهند. سهم Sberbank روسیه یک چهارم 90٪ ذکر شده است. توزیع وجوه در کشور هم از نظر ارضی و هم از نظر گردش سرمایه به شدت نابرابر است.

فروپاشی اهرام

تاسیس مؤسسات اعتباری که از طریق درآمدهای جدید ازهمان سرمایه گذاران، و نه از سرمایه گذاری سودآور سرمایه - به هیچ وجه دانش ماورودی کلاهبردار داخلی متعهد نیست. در اواسط دهه 90، او موفق ترین هرم مالی "MMM" را در تاریخ روسیه ایجاد کرد. در همان سال‌ها، «ولاستلینا» و «خانه روسی «سلنگا» کار می‌کردند، اما تعداد افراد عادی که تحت تأثیر فعالیت‌های آنها قرار گرفتند بسیار کمتر بود. و ماورودی توانست حدود 15 میلیون نفر را فریب دهد، در مقابل دو و نیم میلیون جذب شده به خانه سلنگای روسیه. این بانک ها هیچ نقش مهمی در سیستم بانکی روسیه نداشتند. آنها فقط برای سودهای کلان از مردم سپرده جمع آوری کردند و زمانی که به گفته بنیانگذاران، مقدار کافی پول در دستان آنها متمرکز شد، کل هرم را فرو ریختند و سرمایه گذاران را چیزی باقی نگذاشتند.

اولین طرح مشابه برای فریب مردم در سال 1717 در فرانسه آزمایش شد. این موسسه برای سه سال کار موفق شد آنقدر افراد را وارد فعالیت های خود کند که پس از فروپاشی بانک، کل اقتصاد کشور آسیب دید. در تاریخ مدرن، کلاهبرداران حیله گر موفق به انجام چنین کلاهبرداری بیش از یک بار در ایالات متحده شدند. در سال 1920 توسط چارلز پونتیوس با شرکت خود The Securities and Exchange Company. و در اواسط دهه 90، برنارد مدوف. هرم مالی او، Madoff Investment Securities، امروزه بزرگترین هرم در بین همه مواردی است که تا به حال فعالیت داشته است. تقریباً 15 سال است که وجود دارد و توانسته حدود 17 میلیارد دلار آمریکا جذب کند. تشخیص بانک عامل از هرمی دشوار، اما ممکن است. و با این حال، با وجود همه چیزنشانه‌های آشکار کلاهبرداری، بخش عظیمی از مردم قربانی کلاهبرداران پول می‌شوند.

وام خرد و سود کلان

نوع بعدی فعالیت مشکوک بانکی، ترتیبات سریع وام است. موسسات مالی خرد تا دهه 1930 با موفقیت در اتحاد جماهیر شوروی فعالیت می کردند. از آنجایی که آنها خروج مصرف کنندگان از سازمان های اعتباری دولتی را انجام دادند، منحل شدند. علاقه صاحبان دارایی های پولی قابل توجه در ساختار و فعالیت های تعاونی های اعتباری خرد در روسیه شوروی به صفر نزدیک شد. و مؤسساتی در کشور ظاهر شدند و به مردم اجازه می دادند ظرف 15 دقیقه وام های سریع دریافت کنند. طبیعتاً با درصد قابل توجهی.

در آغاز قرن جدید، وضعیت سیستم بانکی روسیه به دلیل بحران طولانی در بخش صنعت بی ثبات بود. تولید به تازگی پس از فروپاشی در اوایل دهه 90 شروع به احیاء کرده است. رشد آهسته دارایی ها به مردم اجازه نمی دهد وام های لازم را از بانک های دولتی و تجاری دریافت کنند. فقط تعداد کمی از خوش شانس ها تاییدیه مثبت وام دریافت کردند. موسسات وام های خرد تنها راه خروج اکثریت جمعیت کشور شد. تقاضا برای آنها افزایش یافت، ظهور نهادهای جدید دیری نپایید. امروزه نقاط اعتباری بیشتری وجود دارد که در آن می توانید وام ۷۰۰ درصدی در سال دریافت کنید تا سالن های نقدی بانک های بزرگ. موسسات مالی خرد درآمد هنگفتی را برای بنیانگذاران خود به ارمغان می آورند.

در چنگال تحریم

Sبا الحاق کریمه، سیستم بانکی فدراسیون روسیه در فعالیت های خود با مشکلات زیادی مواجه شد. سیاست تحریم اروپا و ایالات متحده ورود سرمایه به اقتصاد روسیه را محدود کرد، سرمایه گذاران خارجی به طور دسته جمعی شروع به ترک این کشور رسوا کردند. در شرایط بحران مالی اخیر جهانی که هرگز به طور کامل از آن خارج نشد، تحریم ها تقریباً به یک فاجعه برای سیستم بانکی تبدیل شد. در دهه‌های گذشته، الیگارش‌های داخلی ترجیح داده‌اند دارایی‌های خود را در بانک‌های خارجی یا بسته‌تر خارجی نگهداری کنند. گردش سرمایه به طور پیوسته در حال کاهش بود، موسسات مالی نمی توانستند تعهدات خود را به اندازه کافی انجام دهند.

در همین دوره، کاستی های سیستم بانکی روسیه آشکار شد. سازوکارهای تامین مالی بنگاه ها، اصل قیمت گذاری در بورس، سرمایه گذاری ارزی و نه در اقتصاد داخلی، بیشتر گواه تمایل بانک ها به کسب درآمد برای خود و نه برای کشور بود. از این رو نرخ سود وام بالاست. علاوه بر این، سیاست تقویت روبل همچنان نسبتاً بی اثر بوده و منجر به افزایش بیشتر تورم می شود. سیستم بانکی روسیه متأسفانه از نیازهای مردم بریده است و عمدتاً برای خود کار می کند.